“ต้นโปร่งฟ้า”สมุนไพรป่าที่เริ่มหายาก

“ต้นโปร่งฟ้า” เคยพบมากในป่าตามธรรมชาติ แต่ปัจจุบันพื้นที่ป่าลดลงทำให้โปร่งฟ้าลดลงตามไปด้วย และบางพื้นที่ได้สูญหายไปแล้ว

โปร่งฟ้าจะมีชื่อเรียกหลายชื่อตามท้องถิ่น ดังนี้

• ส่องฟ้า(ภาคอีสาน) , หวดหม่อนต้น(ลำปาง) , หัสคุณดง(โคราช) , ลอดฟ้า(หล่มสัก)
• ชื่อภาษาอังกฤษ Prong Fah / Clausena Heptaphylla
• ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Murraya siamensis Craib. วงศ์ RUTACEAE

ลักษณะของต้นโปร่งฟ้า

เป็นต้นไม้ที่แตกกิ่งก้านสาขาออกเป็นทรงพุ่ม ความสูงของต้นจะขึ้นอยู่กับสภาพความอุดมสมบูรณ์ของดิน โดยมากจะสูงประมาณ 150-180 เซ็นติเมตร  อายุค่อนข้างยืนตายยาก ผู้เขียนปลูกมาได้ประมาณ 10 ปีแล้วก็ยังอยู่ดีอยู่  ใบสีเขียว รูปไข่ปลายแหลม ขอบจักแบบฟันเลื่อย ทั่วทั้งใบจะมีต่อมน้ำมันหอมระเหยกระจายอยู่

ส่วนดอกจะออกดอกเป็นช่อตั้งที่ปลายกิ่งสีขาวอมเขียว มักจะแมลง เช่น ผึ้ง ชันโรง มาตอมที่ดอก เมื่อออกดอกไม่นานก็จะเริ่มจะติดเป็นเมล็ด เมล็ดเมื่อแก่จัดจะมีสีชมพู

วิธีขยายพันธุ์โปร่งฟ้า

ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด : โดยให้นำเมล็ดที่แก่จัดมาบี้เอาเนื้อออก จากนั้นให้นำเมล็ดไปเพาะในถุงดำ(เมล็ดโปร่งฟ้าจะใช้เวลางอกนานพอสมควร)

สรรพคุณของใบโปร่งฟ้า

• ใบจะมีรสหอมเย็นซาบซ่าน และออกรสหวานหน่อยๆ สำหรับผู้ที่อยากเลิกบุหรี่ ถ้าหากว่าเคี้ยวใบโปร่งฟ้าสักครึ่งใบก่อนไปสูบบุหรี่จะทำให้รสชาติบุหรี่เปลี่ยนไป ทำให้เลิกบุหรี่ได้ง่ายขึ้น จึงได้มีการนำไปเป็นส่วนผสมของยาเลิกบุหรี่
• กรณีผู้ที่เป็นภูมิแพ้ ให้เอานำเด็ดใบโปร่งฟ้าสัก 2 ใบ มาเคี้ยวกินก่อนนอน หรือเอาใบโปร่งฟ้าสัก 5-10 ใบ มาต้มกับน้ำและนำชามาดื่มต่างน้ำตลอดวัน(ทานใบอุ่นเท่านั้นห้ามทานแบบเย็น) จะช่วยให้อาการของภูมิแพ้ให้ค่อยๆดีขึ้น แต่ถ้าหากทานไปหลายวันแล้วไม่ดีขึ้นแนะนำให้เลิกทานเพราะร่างกายอาจไม่ถูกกับตัวยาชนิดนี้

สรรพคุณของดอกโปร่งฟ้า

สามารถใช้ฆ่าเชื้อโรคในแผลเรื้อรัง หรืออาการไส้ลามไส้ด้วนได้

สรรพคุณของรากโปร่งฟ้า

• มีรสเฝื่อนเย็น สามารถใช้แก้อาการตามัว หรือฝ้าฟาง
• ใช้ฝนกับน้ำกินและทาแก้พิษงูได้
• ใข้รักษาอาการวัณโรคชนิดบวม
• ใช้รักษาอาการโรคหิตในลำคอและลำไส้ให้กระจาย
• ใช้รักษาอาการริดสีดวงทวาร

บทสรุป โปร่งฟ้าเป็นพืชสมุนไพรที่มีคุณค่าอนันต์ ควรมีติดบ้านไว้ ถ้าหากไม่มีพื้นที่ปลูกสามารถเพาะในกระถางก็ได้ เมื่อต้นโตขึ้นก็ขยายขนาดกระถางไปเรื่อยๆ ชอบที่ร่มรำไร ผู้เขียนเคยปลูกไว้ริมระบียงบ้านที่ไม่ค่อยมีแสงแดด ก็ยังสามารถเติมโตได้ดี ท่านที่สนใจต้นโปร่งฟ้าแนะนำให้สั่งที่นี่ครับ : https://www.penthaifarm.com/pong-fa/

ที่มา : จดหมายข่าวสุขสาระ ประจำเดือน มกราคม 2553

• Facebook
• Twitter
• Line